In 2011 was Bart De Clercq nog ritwinnaar in de Ronde van Italië, straks wordt hij de eerste renner in het peloton met een kunstheup

Flashback naar januari vorig jaar. Bart De Clercq kwam toen als kersvers aanwinst bij Wanty-Groupe Gobert ongelukkig ten val op training in de Vlaamse Ardennen. De Oost-Vlaming landde daarbij hard op zijn zij met een breuk van de heupkop tot gevolg. Een operatie en maandenlange revalidatie zouden volgen, een periode die niet bepaald over rozen liep. Bij elke vordering die De Clercq maakte, stak de pijn in het gewricht opnieuw de kop op. Vocht werd verwijderd en even werd zelfs een soort gel ingespoten om de geteisterde heup te redden. De doorbloeding van het gewricht was door de zware val niet meer optimaal. Bovendien was ook het kraakbeen rond de heup helemaal verdwenen. 

“Het zijn zware maanden geweest. Ik kon geen vijf stappen zetten zonder te manken", vertelt De Clercq over die periode. “Doordat het kraakbeen was verdwenen voelde ik het gewricht bot op bot bewegen.” Voor elke andere mens zou er op dat moment al een heupprothese aan te pas zijn gekomen, maar niet voor De Clercq. “We wilden eerst alle opties openhouden, maar uiteindelijk zat er toch niets anders op dan voor een kunstheup te kiezen.” 

De oude, geteisterde heup werd vervangen, een keramische prothese kwam in de plaats. Het betekende het einde van een annus horibilis waarin De Clercq geen minuut voor Wanty-Groupe Gobert in competitie zou treden. 

Drie maanden na de ingreep ter vervanging van zijn heup springt een vlot peddelende De Clercq meteen in het oog bij Wanty-Groupe Gobert. De ploeg van sportief manager Hilaire Van der Schueren vertoeft van 14 tot 25 januari in Alfas del Pi aan de Spaanse Costa Blanca. Daar leggen alle ploegleden de basis van het nieuwe wegseizoen. Zo ook De Clercq, die nu voor het eerst écht in de kleuren van zijn team kan fietsen. Geen mens die denkt dat hij dat intussen met een kunstheup doet. Trainingsritten van 200 kilometer vormen geen probleem meer. 

“Denkend aan van waar ik kom, gaat het heel goed. Het feit dat ik de trainingen met de ploegmaats kan afwerken is een goed teken. De prothese zit nog maar drie maanden in mijn lichaam. Ik ben dus op de goeie weg. Ik kan dankzij mijn kunstheup weer doen wat ik wil. De intensievere zaken spaar ik nog een beetje op. Als de rest met een grote versnelling tempoblokken fietst, dan blijf ik gewoon mijn tempo met een lagere weerstand rond duwen.” 

“Door mijn lange inactiviteit verloor ik wel veel spiermassa. Het is daarom nu belangrijk om een mooie basis te leggen. Daarna kan ik intensiever te werk gaan. Aan de heup zelf heb ik amper pijn. Vergelijk het met een blauwe plek-gevoel als je er op duwt. Het verschil met de situatie van voor de prothese is dag en nacht. Het is nu een plezier om weer te fietsen.”

Kriebelen doet het na een jaar zonder competitie sowieso. 380 dagen na zijn noodlottige valpartij op training kan De Clercq ook eindelijk weer samen fietsen met zijn ploegmaats. “Ook al was ik er vorig jaar niet bij, er is toch wel een bepaalde band. Je leeft mee met wat de andere jongens doen. Je zit in de WhatsApp-groep enzovoort. Ik voel me dus niet echt een ‘nieuwe’ renner in de groep. Al is het leuk om opnieuw allemaal mensen met eenzelfde truitje rond me te zien.”

De Clercq is zijn ploeg ook dankbaar. “Ik heb veel steun gehad. Als aanwinst kon ik vorig seizoen geen minuut voor Wanty-Groupe Gobert koersen. Dat zorgde voor een wrang gevoel bij mij. Ik ben nu extra gemotiveerd om iets terug te geven aan het team. Bovendien krijg ik door mijn tweejarig contract  nog de kans om iets te laten zien. Ik ben niet naïef. De topsportwereld is hard, dus ik moet er staan. Had ik een contract gehad voor één jaar, dan was het nu wellicht voorbij met mijn carrière. Nu krijg ik door mijn verbintenis de kans om na mijn blessure terug te keren. Ik ben me ervan bewust dat het dan ook alles of niets wordt om een nieuw contract te versieren.” 

Een effectieve datum voor zijn terugkeer in competitie geeft De Clercq liever niet. Dat deed hij vorig jaar een paar keer, maar de dag van de langverwachte comeback bleef toen telkens uit. “In de eerste koersen moet je van mij geen grote wonderen verwachten, maar ik heb er vertrouwen in dat ik op relatief korte termijn weer in de wedstrijd zal te zien zijn.” 

“Daarna hoop ik midden het seizoen weer op mijn normale niveau te zitten. Dat is lang mijn drijfveer geweest. Aan motivatie is er nooit een gebrek geweest, integendeel. Ik wou absoluut niet op deze manier stoppen en wou op zijn minst een goeie poging ondernemen om weer de Bart van vroeger te worden. Om weer de renner te worden die ik ooit was.” 

Die renner was in 2011 enigszins verrassend ritwinnaar in de Ronde van Italië. In de Giro hield De Clercq in de 7de etappe Michele Scarponi van de zege op Montevergine di Mercogliano. Acht jaar later droomt de Oost-Vlaming opnieuw van een grote ronde. Wanty-Groupe Gobert heeft zijn wildcard voor de Tour al beet en dat opent perspectieven.

“De Tour...? Zoals ik me nu voel, dan kan ik er bij zijn. Ook dat is een drijfveer geweest in mijn revalidatie. Ik wil meer doen dan er zomaar bij zijn. Ik wil tonen dat ik daar mijn plaats waard ben. Ik vind sowieso dat de ploeg de acht beste renners uit onze selectie moet sturen. Het is aan mij om de komende maanden te tonen dat ik daarbij kan horen.”  

Met een heupprothese dus. Een unicum in de profwielrennerij. “Ik denk niet dat er ooit zo iemand in het peloton is geweest, dus dan moet ik zelf maar de eerste zijn. Het klopt wel dat Floyd Landis na zijn (afgenomen) Tourwinst nog even met een kunstheup heeft gefietst, maar dat was anders. Hij kreeg een halve prothese, terwijl bij mij de volledige heupkop is vervangen en nu met staven in mijn dijbeen verankerd zit. Dat is een ingreep die vooral bij oudere mensen gebeurt. Mijn nieuwe heup is van keramisch materiaal. Dat is super slijtvast. Volgens de dokters moet hij bij wijze van spreken 200 jaar kunnen meegaan.”

Honderd procent garantie op topsport met een heupprothese heeft De Clercq nooit gekregen vanuit medische hoek. “Was ik een voetballer of marathonloper, dan mocht ik topsport vergeten. Gelukkig is fietsen de beste sport voor mensen met een kunstheup. Als wielrenner mag er dus geen al te groot probleem zijn. Laat ons zeggen dat de motor hetzelfde is gebleven, maar de carrosserie een beetje veranderd is.”

Desondanks blijven er risico’s aan De Clercqs terugkeer verbonden. Er kan door zware belasting speling op de verankering van de prothese in het dijbeen komen. Daarnaast kan ook een nieuwe val roet in het eten gooien. “Dat is altijd een risico, met of zonder heupprothese. Elke renner weet dat als hij aan 80 kilometer per uur in het decor vliegt, hij kans maakt op botbreuken. De dokters hebben me verzekerd dat het echt wel een zware val moet zijn om de kunstheup te breken. Het is dus niet zo dat ik bij de meest onnozele schuiver in brokken op de grond zal liggen.”

En dus maakt het peloton zich maar beter op voor de terugkeer van de eerste renner met een keramische kunstheup. Die sluit zijn interview trouwens met een komische noot af wanneer we hem vragen naar andere gevolgen van zijn prothese op het dagelijkse leven. “Bij de controle aan de metaaldetector in de luchthaven had ik het in december twee keer aan mijn ‘rekker’. (lacht) Ik denk dat er vanaf nu altijd een rood lampje zal gaan branden.”