Geliefde wielermecenas is niet meer: "Voetbal is een spelletje, wielrennen een gevecht"

Met nog zes wedstrijden te gaan in de Zwitserse Super League staat Young Boys Bern er bijzonder goed voor om zijn eerste titel in meer dan 30 jaar te pakken. De Zwitserse club leidt met 11 punten voorsprong de dans op het jarenlange ongenaakbaar gewaande Basel. Bovendien speelt Bern straks ook de bekerfinale tegen FC Zürich. Andy Rihs had er ongetwijfeld graag bij geweest, maar een slepend gevecht tegen leukemie besliste daar anders over. Rihs overleed gisteren op 75-jarige leeftijd omringd door zijn familie.

Dat Bern straks wellicht de titel pakt, zou Rihs zeker tevreden hebben gestemd. De miljonair was samen met zijn broer Hans-Üli mede-eigenaar van de club. Al behield hij naar eigen zeggen wel wat afstand. Wielrennen, dat was zijn ding. Rihs beklom bijvoorbeeld de Mont Ventoux meerdere keren per fiets. "Ik ben elke keer 'gestorven'. Profs doen dat in tegenstelling tot mezelf aan een waanzinnig tempo. Mijn respect voor hen is groot. Voetbal is een spelletje, wielrennen is vechten."

Het stond dan ook een beetje in de sterren geschreven dat Rihs zich op de wielersport zou gooien. De Zwitser investeerde het voor handen zijnde kapitaal uit het familiebedrijf in een wielerploeg. Met Phonak, het bedrijf gespecialiseerd in gehoortechnologie opgericht door zijn vader, waagde Rihs zijn eerste stappen in het peloton. Phonak wierp zich tussen 2000 en 2006 op als een te duchten profploeg, zeker toen Floyd Landis in 2006 de Tour zou winnen. De Amerikaan werd enkele dagen na de Ronde van Frankrijk betrapt op doping en Rihs zou daarop besluiten om zijn team te ontbinden.

Met pijn in het hart weliswaar, want Rihs bleef van de fiets houden. In 2000 had hij fietsenfabrikant BMC opgekocht. Hij haalde het Amerikaanse bedrijf naar het Zwitserse Grenchen met het doel om "Porsches onder de fietsen" te maken. Naast een kwart van de gehoorsindustrie ter wereld zat dus ook een van de grootste fietsenmerken in zijn portefeuille. Phonak veranderde van naam en ging vanaf 2008 door het leven als Sonova. En Young Boys Bern? Zij speelden tussen 2008 en 2010 drie keer tweede in de Super League.

"Toch is het anders. Vooral emotioneel", zei Rihs ooit in een interview. "Bij voetbal gebeurt alles spontaan, in het wielrennen leef je urenlang mee. Als een voetballer 27 keer over doel schiet, dan kan ik echt kwaad worden. Bij een wielrenner heb ik dat gevoel nauwelijks."

Een terugkeer in de wielersport kon dus niet uitblijven. In 2007 richtte Rihs dan maar zijn eigen team op met BMC als hoofdsponsor. Het team kreeg in 2009 de eerste kansen om van de grote wielerwedstrijden te proeven en in 2011 kreeg de Amerikaanse-Zwitserse formatie het WorldTour-statuut. Rihs haalde kleppers als Van Avermaet, Hincapie en Evans binnen. Met Hushovd, Gilbert en Ballan had hij niet minder dan vier wereldkampioenen in de rangen. 

De langverwachte Tourzege kwam er uiteindelijk ook. Cadel Evans won in 2014 op zijn 34ste de Ronde van Frankrijk, ook een gelukkig moment voor Rihs. "De wielerwereld is één grote familie. Ik breng veel tijd met het team en de renners door. Ik ben van alles op de hoogte en durf renners te bellen om gewoon eens te vragen hoe het met hen gaat." Het maakte Rihs des te geliefder in het peloton.

Bellen deed Rihs nooit met zijn voetballers. Daar behield hij zoals gezegd graag wat afstand. De bescheiden wielerwereld paste hem beter. Rihs hield als miljonair graag de voeten op de grond. Zo liet hij zich op een wielerwedstrijd zelden zien in maatpak, wel in een losse BMC-plunje. De wijnliefhebber liet zich vaak verleiden tot een gesprek over de koers en enkel zijn ziekte tegen leukemie zou roet in het eten gooien. Rihs liet zijn geesteskind los, maar gaf manager Jim Ochowicz wel de taak om het project verder te zetten met een nieuwe sponsor. Volgens de laatste berichtten zou BMC daarbij wel aanblijven als co-sponsor. Tegen mei wordt nieuws rond de toekomst van het wielerteam verwacht. 

Rihs zelf zal dat helaas niet meer meemaken. "Andy was niet alleen eigenaar, maar ook een vriend die van het leven genoot en graag die vreugde deelde", deelde het wielerteam mee in een persbericht na het overlijden van zijn sterke man. "Met hem verliezen we een voorbeeldige visionair, een enthousiaste sportfan, een gepassioneerde fietser en een groot voorstander van sport. Zijn vrijgevigheid, zijn gevoel voor humor en zijn aanstekelijke lach hebben de man gevormd die sinds het begin van het BMC Racing Team aan onze zijde stond. Ons verdriet is onbeschrijfelijk, maar we zullen doorgaan op zijn visie."