Door Edward Swier

De 26-jarige Limburger, kopman van Sunweb-Giant, won als eerste Nederlander ooit de Giro d'Italia. In de afsluitende tijdrit, van Monza naar Milaan (over 29,3 kilometer), maakte hij zijn achterstand op de top-drie alsnog goed. Op het Domplein ontving Dumoulin de ultieme roze trui. Nairo Quintana (uiteindelijk tweede op 31 seconden) en Vincenzo Nibali (derde op 40 seconden) flankeerden hem, na een secondenspel van ruim drie weken.

Dumoulin is pas de derde Nederlandse wielrenner die een Grote Ronde wint. Joop Zoetemelk en Jan Janssen gingen hem voor. Janssen won in 1968 de Tour de France, nadat hij een jaar ervoor de Vuelta had gewonnen. Ook Zoetemelk noteerde een dergelijke dubbel: de Ronde van Spanje in 1979 en de Tour de France in 1980. Sindsdien, deze zomer dus 37 jaar geleden, won geen enkele Nederlander nog een van de drie monumentale etappekoersen. In de Giro was Erik Breukink er, met een tweede plaats in 1988, er het dichtst bij. Steven Kruijswijk was vorig jaar bijna verzekerd van de eeuwige roem, tot hij in de afdaling van de Col d'Agnel tegen een sneeuwrand tot stilstand kwam. Een jaar later schreef alsnog een Nederlander geschiedenis.

De 100ste Giro kende - zonder twijfel - een koninklijk slot. Zelden hadden op de slotdag nog een handvol renners kans op de eindzege. Als nummer vier werd Dumoulin zaterdagnamiddag nota bene al als favoriet bestempeld. Het maakte de ultieme dag uniek, de ontknoping - uit Nederlands oogpunt vooral - extreem interessant.

Dumoulin won de tijdrit overigens niet. Het werd een Nederlands een-tweetje. Jos van Emden zette rond drie uur in de middag de richttijd voor de favorieten neer. Met 33.08, ruim 53 kilometer per uur, voldeed hij aan zijn deel van de afspraak die hij met Dumoulin had gemaakt. Van Emden en Dumoulin (tweede met 33.23) hadden elkaar zaterdag nog gesproken. Tom had Van Emden daarbij toevertrouwd dat hij hoopte dat ze in Milaan samen op het podium zouden staan. Die droom kwam voor beiden uit.

Dumoulin wist op voorhand wat hem te wachten stond. Als vierde in de rangschikking diende hij tijd te winnen op de Fransman Thibaut Pinot (10 seconden), de Italiaanse thuisfavoriet Vincenzo Nibali (14 tellen) en natuurlijk roze-truidrager Nairo Quintana, die na twintig etappes welgeteld 53 seconden voorsprong op Dumoulin had.

Na 8,8 kilometer, bij het eerste meetpunt, had Dumoulin zijn achterstand op Pinot en Nibali al goedgemaakt, Quintana had daar nog slechts een marge van 22 seconden over. Halverwege de tijdrit had hij ook de Colombiaan al weten te verschalken. Op de streep, traditiegetrouw getrokken onder de kathedraal op het Piazza del Duomo, was Dumoulin uiteindelijk 54 seconden sneller dan Nibali, Pinot (1.27 minuten) en Quintana (1.24 minuten) verloren meer.

Het parcours van de tijdrit was, concludeerden vriend en vijand vooraf, op het lijf geschreven van de échte tijdrijders, van renners met power en stiekem wat extra kilo's. Na een opwarmronde op het zware asfalt van het autocircuit van Monza zakten de renners af richting Milaan. Letterlijk, want het merendeel van de 29,3 kilometer lange chrono was licht aflopend. Omdat de wind goeddeels tegen stond, was het niettemin hard werken. Dumoulin zou het zeker liggen, was ieders conclusie.

Juist vanwege de twee lange tijdritten in de Giro had Dumoulin deze winter zijn zinnen al op de Italiaanse rittenkoers gezet. Het zou hem, à la Miguel Indurain, een flink voordeel geven ten opzichte van de pure klimmers, wist de Sunweb-kopman.

Uiteindelijk bleek de tijdwinst in de individuele gevechten met de klok inderdaad cruciaal, al was dat tevergeefs geweest als Dumoulin zich in de bergen niet zo taai had getoond. Dumoulin won bergop in Oropa. Slechts door zijn onwillige darmen, die hem dwongen in de koninginnenrit naar Bormio in de berm plaats te nemen, kwam zijn eindzege nog in gevaar. In Milaan stelde hij alsnog het roze veilig.